مسابقات فوتبال باشگاهی در سطح قاره آسیا در سال 1967(1346 شمسی ) متولد شد. در این سالها، مسئولان کنفدراسیون فوتبال آسیا با الگو برداری از جامهای باشگاهی در اروپا قصد داشتند با برپا کردن مسابقات باشگاهی در سطح آسیا، فاصله و عقب افتادگی سطح فوتبال این قاره کهن را با سایر قاره ها کم کنند. این رقابتها تاکنون به چند صورت برگزارشده است. در سالهای 1967 تا 1971 این مسابقات با عنوان جام قهرمانی باشگاههای آسیا به صورت متمرکز و دریک کشور پیگیری می شد تا نیم قهرمان از میان 7یا8 باشگاه شرکت کننده مشخص شود. از سال 1971 تا1984 این رقابتها به علل فراوان از جمله گستردگی قاره آسیا و فاصله زیاد بین کشورها، هزینه های سنگین رفت و آمد و مشکلات فوتبال غیر حرفه ای و... با عدم استقبال کشورهای این قاره روبرو و برگزار نشد. از سال 1984( 1363شمسی) ، جام جامداران آسیا با الهام گرفتن ازجام در جام اروپا شکل گرفت تا قهرمانان حذفی کشورهای آسیایی در این جام شرکت کنند. متعاقب آن در سال 2002 جام قهرمانان آسیا متولد شد. دراین جام قهرمانان لیگ و جام حذفی کشورها با هم شرکت می کنند و دیگر جام در جام وجود نخواهد داشت. البته از سال 2003 ( رقابتهای این فصل)، کنفدراسیون فوتبال آسیا به علت پاره ای از مشکلات در امر برگزاری، ضمن تجدید نظر درنحوه برگزاری بازیها اقدام به برگزاری جام رئیسAFC برای کشورهای درجه سوم و چهارم آسیایی کرد.

در طی سالهای برگزاری رقابتهای باشگاهی در سطح آسیا نمایندگان فوتبال کشورمان نیز بارها در این مسابقات شرکت کرده و حتی موفق به کسب افتخارات ارزنده ای نیز شده اند. در این جا ضمن آرزوی موفقیت برای دو نماینده خوب کشورمان ( سپاهان و ذوب آهن) که قرار است تا چندی دیگر از حیثیت فوتبال کشورمان در سطح آسیا دفاع کنند. مروری خواهیم داشت بر تاریخچه، نحوه برگزاری و معرفی تیمهای باشگاهی کشورمان که دراین مسابقات حاضربوده اند.

اولین دوره1967(1346 شمسی)

نماینده ایران: نداشت ، قهرمان: هاپوئل ( رژیم اشغالگر قدس) میزبان مرحله نهایی: تایلند، تعداد تیم ها: 3، نحوه برگزاری: دوره ای

دومین دوره1968-1347

نماینده ایران : پیروزی تهران، قهرمان: مکابی ( رژیم اشغالگرقدس)، میزبان مرحله نهایی: تایلند، تعداد تیم ها: 10 تیم، نحوه برگزاری: دو گروه 5 تیمی

اسامی تیم پیروزی: عزیزاصلی، ابراهیم آشتیانی، حمید جاسمیان، اصغر ادیبی، حسین کلانی، جعفرکاشانی، مهراب شاهرخی، رضا وطنخواه، کاظم رحیمی، فریدون ممبینی، فریدون معینی، عزت اله وطنخواه، مهدی عسگرخانی، مصطفی عرب ( یارکمکی) و غلام وفا خواه(کمکی)

مربی : پرویز دهداری
سومین دوره 969-1348

نماینده ایران: استقلال تهران، قهرمان: استقلال ( ایران)، میزبان مرحله نهایی: ایران، تعداد تیم ها: 7 تیم

اسامی تیم استقلال: ناصر حجازی ، اکبر کارگر جم، مسعود معینی، کاروحق وردیان، علی جباری، منصور پورحیدری، مهدی لواسانی، عزت جانملکی، جواد قراب، محمود خردبین ( کمکی)، فریدون معینی ( کمکی) و غلام وفاخواه (کمکی).

مربی: رازکورایکوف

چهارمین دوره 1970- 1349

نماینده ایران: استقلال تهران، قهرمان: مکابی (رژیم اشغالگرقدس)، میزبان مرحله نهایی: تایلند، تعداد تیم ها: 8 تیم

استقلال ایران: ناصرحجازی، گودرزحبیبی، عزت جانملکی، پرویز قلیچ خانی، مسعود مژدهی، علیرضا حاج قاسم، جواد قراب، عباس مژدهی، فرامرز ظلی، فرهنگ بادکوبه، مهدی لواسانی، مسعود معینی، اکبرکارگرجم، کارو حق وردیان، علی جباری، نصراله عبدالهی، جلال طالبی و غلامحسین مظلومی مربی: رازکورایکوف.

پنجمین دوره 1984- 1363


نماینده ایران: نداشت، قهرمان: دائو رویال( کره جنوبی)، میزبان مرحله نهایی: کره جنوبی

ششمین دوره 1985- 1364

نمانیده ایران: نداشت، قهرمان: فورو کاوا(ژاپن)، میزبان مرحله نهایی: ژاپن

هفتمین دوره 1986- 1365


نماینده ایران: ملوان بندرانزلی، قهرمان: یومیوری (ژاپن) توضیح: تیم ملوان نماینده کشورمان موفق شد با برتری در دور اول مقابل حریفان خود به مرحله دوم بازیها صعود کند که دراین مرحله با نمایندگان عربستان و یمن جنوب همگروه شد ولی به خاطر مسائل خاص جنگ تحمیلی، کمبود ارز و مشکلات مالی در عین شایستگی از حضور در دور دوم بازماند.

ملوان انزلی: محمد حبیبی، اصغر زارع، نادر عزت الهی، محمد احمد زاده، سیروس قایقران، محسن صنوبری، حمید محمدیان، محمود فکری، جواد گروهی، احمد اسپندار، حسین قنبر نژاد، محمد قدیربحری، منوچهردرجزی، فرهاد پورغلامی و سعید هنرجو مربی: بهمن صالح نیا

هشتمین دوره 1988- 1367


نماینده ایران: پیروزی تهران، قهرمان: السعد(قطر)، میزبان مرحله نهایی: قطر، تعداد تیم ها:10تیم

توضیح: پیروزی درمرحله اول با شکست مقابل محمدان بنگلادش حذف شد.

پیروزی تهران: بهروز سلطانی، وحید قلیچ، کاظم سید علیخانی، رحیم یوسفی، محمد حسن انصاری فر، مرتضی کرمانی مقدم، ناصر جباری، محسن عاشوری، حسین عبدی، ضیاء عربشاهی، فرشاد پیوس، کورش لرستانی، مرتضی فنونی زاده، عباس کارگر، سعید نعیم آبادی، منوچهر شفقتیان، سید مهدی ابطحی ( یارکمکی) و شاهرخ بیانی ( یارکمکی)

مربی: مسعود معینی
نهمین دوره 1989- 1368

نماینده ایران: شاهین اهواز، قهرمان: لیائونینگ( چین)، میزبان مرحله نهایی: اندونزی، تعداد تیم ها:8 تیم

شاهین اهواز: جهانبخش دارابپور، کوروش حبیبی، کوروش بختیاری زاده، احمد خدریان، فرزاد آهک پور، نصراله طالبی، سعید سلامات، تیمور زبده، کوروش بختیاری زاده، حمید امیریان، نعیم عبادیان و مسعود نوروزی مربی: کرامت برهمن

دهمین دوره 1990- 1369

نماینده ایران: استقلال تهران، قهرمان: استقلال( ایران)، میزبان مرحله نهایی : بنگلادش، تعداد تیم ها: 7 تیم

استقلال تهران: احمد رضا عابدزاده، حمید بابازاده، شاهین بیانی، رضا حسن زاده، صادق ورمزیار، مهدی فنونی زاده، صمد مرفاوی، عباس سرخاب، میرشاد ماجدی، شاهرخ بیانی، امیر قلعه نویی، امیر موسوی نیا، رضا نعلچگر، مجید نامجو مطلق، عبدالعلی چنگیز و فرشاد فلاحت زاده

مربی: منصور پور حیدری

توضیح: مرحله نهایی این مسابقات به علت وقوع جنگ خلیج فارس، با وقفه یکساله برگزار شد و تیم استقلال نماینده کشورمان که در دور اول، السعد قطر قهرمان دو دوره قبلی را حذف کرده بود با اقتدار برسکوی قهرمانی ایستاد.

یازدهمین دوره 1991- 1370

نماینده ایران: استقلال تهران، قهرمان : الهلال عربستان، میزبان مرحله نهایی: قطر، تعداد تیم ها: 7 تیم

استقلال تهران: احمد رضا عابدزاده، امیر موسوی نیا، عبدالعلی چنگیز، شاهین بیانی، شاهرخ بیانی، فرشاد فلاحت زاده صادق ورمزیار، مهدی فنونی زاده، رضا حسن زاده ، عباس سرخاب، امیرهاشمی مقدم، مسعود غفوریهای اصل، حمیدبابازاده، خسرو پارسا و سید مهدی ابطی ( یارکمکی)

مربی: منصور پورحیدری

دوازدهمین دوره 1992- 1371

نماینده ایران: پاس تهران، قهرمان: پاس( ایران)، میزبان مرحله نهایی : بحرین، تعداد تیم ها:7 تیم

پاس تهران: بهزاد غلامپور، رضا رضایی منش، فرهاد عباسی، احمدرضا سهرابی، رضا امری، علیرضا حکیم زاده، ناصر قصاب، محسن گروسی، اکبر یوسفی، وحید امیری، وحید سلامات، داریوش علیزاده، رضا نصیبی، بهزاد امری و محمد رضا گلاب زاده

مربی: فیروز کریمی
نهمین دوره 1989- 1368

نماینده ایران: شاهین اهواز، قهرمان: لیائونینگ( چین)، میزبان مرحله نهایی: اندونزی، تعداد تیم ها:8 تیم

شاهین اهواز: جهانبخش دارابپور، کوروش حبیبی، کوروش بختیاری زاده، احمد خدریان، فرزاد آهک پور، نصراله طالبی، سعید سلامات، تیمور زبده، کوروش بختیاری زاده، حمید امیریان، نعیم عبادیان و مسعود نوروزی مربی: کرامت برهمن

دهمین دوره 1990- 1369

نماینده ایران: استقلال تهران، قهرمان: استقلال( ایران)، میزبان مرحله نهایی : بنگلادش، تعداد تیم ها: 7 تیم

استقلال تهران: احمد رضا عابدزاده، حمید بابازاده، شاهین بیانی، رضا حسن زاده، صادق ورمزیار، مهدی فنونی زاده، صمد مرفاوی، عباس سرخاب، میرشاد ماجدی، شاهرخ بیانی، امیر قلعه نویی، امیر موسوی نیا، رضا نعلچگر، مجید نامجو مطلق، عبدالعلی چنگیز و فرشاد فلاحت زاده

مربی: منصور پور حیدری

توضیح: مرحله نهایی این مسابقات به علت وقوع جنگ خلیج فارس، با وقفه یکساله برگزار شد و تیم استقلال نماینده کشورمان که در دور اول، السعد قطر قهرمان دو دوره قبلی را حذف کرده بود با اقتدار برسکوی قهرمانی ایستاد.

یازدهمین دوره 1991- 1370

نماینده ایران: استقلال تهران، قهرمان : الهلال عربستان، میزبان مرحله نهایی: قطر، تعداد تیم ها: 7 تیم

استقلال تهران: احمد رضا عابدزاده، امیر موسوی نیا، عبدالعلی چنگیز، شاهین بیانی، شاهرخ بیانی، فرشاد فلاحت زاده صادق ورمزیار، مهدی فنونی زاده، رضا حسن زاده ، عباس سرخاب، امیرهاشمی مقدم، مسعود غفوریهای اصل، حمیدبابازاده، خسرو پارسا و سید مهدی ابطی ( یارکمکی)

مربی: منصور پورحیدری

دوازدهمین دوره 1992- 1371

نماینده ایران: پاس تهران، قهرمان: پاس( ایران)، میزبان مرحله نهایی : بحرین، تعداد تیم ها:7 تیم

پاس تهران: بهزاد غلامپور، رضا رضایی منش، فرهاد عباسی، احمدرضا سهرابی، رضا امری، علیرضا حکیم زاده، ناصر قصاب، محسن گروسی، اکبر یوسفی، وحید امیری، وحید سلامات، داریوش علیزاده، رضا نصیبی، بهزاد امری و محمد رضا گلاب زاده

مربی: فیروز کریمی

سیزدهمین دوره 1993- 1372


نماینده ایران: پاس تهران، قهرمان: فارمرزبانک (تایلند)، میزبان مرحله نهایی: تایلند، تعداد تیم ها: 8 تیم

توضیح: تیم پاس که قهرمانی در دوره قبلی را یدک می کشید، در دور اول با غلبه برالاهلی یمن موفق نشان داد ولی در دور دوم و طی دو بازی در برابر الانصار لبنان بدون گل متوقف شد تا سر نوشتش در ضربات پنالتی رقم بخورد. پاسی ها در سد ضربات پنالتی گرفتار شدند تا وداعی زود هنگام باجام قهرمانی داشته باشند.

چهاردهمین دوره 1994- 1373


نماینده ایران: سایپا تهران، قهرمان: فارمرزبانک(تایلند)، میزبان مرحله نهایی: قطر، تعداد تیم ها: 8 تیم

توضیح: تیم سایپا که دراین دوره نماینده ایران بود در دور نخست، طی دو بازی برابر نفتچی ازبکستان در مجموع 3-3 مساوی کرد و به خاطر گل زده کمتر در خانه حریف خیلی زود از گردونه رقابتها حذف شد.

پانزدهمین دوره 1995- 1374


نماینده ایران: سایپا تهران؛ قهرمان: ایلهواچونما(کره جنوبی)، میزبان مرحله نهایی: عربستان، تعداد تیمها: 8 تیم

سایپا تهران: جلال بشرزاد، حسین عسگری، حسن اسپیلی، سید مهدی نجفی، احمد جانعلی، صبیح ساران، بیژن طاهری، عادل حسینی، جمشید شاه محمدی ، مجید صالح، فرامرز میرزایی، فرشاد فلاحت زاده، مهدی فنونی زاده ، محمد سالک جباری، علی افتخاری وعلیرضا سهند رازیان

مربی: بیژن ذوالفقار نسب

توضیح: سایپا، نماینده کشورمان در این دوره علیرغم نمایش دلپذیر درجام باشگاه های آسیا که با مقام چهارمی همراه بود ولیکن در لیگ سراسری ایران ( لیگ آزادگان)، به علت نتایج ضعیف به دسته دوم سقوط کرد.

1372


نماینده ایران: پاس تهران، قهرمان: فارمرزبانک (تایلند)، میزبان مرحله نهایی: تایلند، تعداد تیم ها: 8 تیم

توضیح: تیم پاس که قهرمانی در دوره قبلی را یدک می کشید، در دور اول با غلبه برالاهلی یمن موفق نشان داد ولی در دور دوم و طی دو بازی در برابر الانصار لبنان بدون گل متوقف شد تا سر نوشتش در ضربات پنالتی رقم بخورد. پاسی ها در سد ضربات پنالتی گرفتار شدند تا وداعی زود هنگام باجام قهرمانی داشته باشند.


شانزدهمین دوره 1996- 1375

نماینده ایران: پیروزی تهران، قهرمان: پوهانگ ( کره جنوبی)، میزبان مرحله نهایی: مالزی، تعداد تیم ها:8 تیم

پیروزی تهران: احمد رضا عابدزاده، کوروش شهبازی فر، علی افتخاری، محمود شافعی، نعیم سعداوی، مهدی مهدوی کیا، رضا ضاهرودی، محمد علی پیروانی، بهروز رهبری فر، داود محبوب، یحیی گل محمدی، مهرداد میناوند، مجید نامجو مطلق، رضا ترابیان، کریم باقری، مجتبی محرمی و خداداد عزیزی( یارکمکی) مربی: استانکوپاپله کوویچ


هفدهمین دوره 1997- 1376

نماینده ایران: پیروزی تهران، قهرمان: پوهانگ ( کره جنوبی)، میزبان مرحله نهایی: هنگ کنگ ، تعداد تیم ها:8 تیم


هجدهمین دوره 1998- 1377

نماینده ایران: استقلال تهران، قهرمان: جوبیلوایواتا(ژاپن)، میزبان مرحله نهایی: ایران، تعداد تیم ها: 8 تیم

استقلال تهران: پرویز برومند، محمد علی یحیوی، جاوید شکری، ایوب اصغرخانی، رضا حسن زاده، سهراب بختیاری زاده، محمد نوازی، محمد مومنی، فرد ملکیان، علی موسوی، سیروس دین محمدی، علیزضا اکبرپور، محمود فکری، فرهاد مجیدی، علی چینی و کاظم محمودی مربی: ناصر حجازی


نوزدهمین دوره 1999- 1378

نماینده ایران: پیروزی تهران، قهرمان: الهلال (عربستان)، میزبان مرحله نهایی: عربستان، تعداد تیم ها:8 تیم

پیروزی تهران: احمد رضا عابدزاده، محمد علی پیروانی، حمید استیلی، هادی مهدوی کیا، مهدی هاشمی نسب، علی کریمی، حامد کاویانپور، بهروز رهبری فر، علی انصاریان،علیرضا امامی فر، پایان رافت، بهنام سراج، اسماعیل حلالی، داود فنایی و علی باغمیشه مربی: علی پروین


بیستمین دوره 2000- 1380

نماینده ایران: پیروزی تهران، قهرمان: سوون سامسونگ ( کره جنوبی)، میزبان مرحله نهایی: کره جنوبی، تعداد تیم ها: 8 تیم


بیست ویکمین دوره 2001- 1380

نماینده ایران: استقلال تهران، قهرمان: سوون سامسونگ ( کره جنوبی)، میزبان مرحله نهایی: ایران، تعداد تیم ها:8 تیم

توضیح: استقلال، نماینده کشورمان در دور اول پس از غلبه برحریف قدرتمند خود الاتحاد عربستان در منطقه غرب آسیا با اقتدار اول شد ولی در بازی مرحله نیمه نهایی که در 14فروردین 1381 در تهران برگزار شد به علت زمین نامساعد وباتلاقی ورزشگاه آزادی نتوانست برحریف کره ای خود ( انیانگ ال جی)، تسلط یابد و تنها به مقام سومی بسنده کرد.

استقلال تهران: هادی طباطبایی، پرویز برومند، سهراب بختیاری زاده، محمود فکری، محمد نوازی، احمد مومن زاده علیرضا واحدی نیکبخت، یدا... اکبری، فرزاد مجیدی، سیروس دین محمدی،مهدی هاشمی نسب، فراز فاطمی ، داود سید عباسی، مهدی پاشازاده، مجاهدخدیراوی، مسعود قاسمی، علی موسوی و محمد خرمگاه مربی: منصور پورحیدری


بیست ودومین دوره 2002- 1381

نمایندگان ایران: پیروزی تهران ( به عنوان قهرمان لیگ) و استقلال تهران( قهرمان جام حذفی) قهرمان: العین ( امارات)

نحوه بر گزاری و تعداد تیمها: 16 تیم در مرحله سوم در 4 گروه، 4 تیمی حضور داشتند و در پایان 4 تیم العین امارات- پاختاکورازبکستان

تروساسانا تایلند و دالیان چین به عنوان سرگروهها به مرحله نیمه نهایی صعود کردند که در آنجا بازیها به صورت رفت و برگشت برگزار شد و تیمهای العین و ترو ساسانا با غلبه بر حریفان خود به بازی پایانی ( فینال) رسیدند.

فینال: العین 2- تروساسانا صفر ( بازی رفت)

تروساسانا1- العین صفر( بازی برگشت)

به این ترتیب العین 2 بر1تروساسانا را مغلوب و اولین جام قهرمانان آسیا را تصاحب کرد.

دو تیم استقلال و پیروزی نمایندگان ایران در این مسابقات کمتر از انتظار ظاهر شده و در دور مقدماتی حذف شدند. استقلال بازیهایش را در قطر و پیروزی در ازبکستان انجام دادند.


بیست وسومین دوره 2003- 1382

نمایندگان ایران: سپاهان اصفهان ( قهرمان لیگ) و ذوب آهن ( قهرمان جام حذفی)

راه صعود تیم ذوب آهن در جام حذفی ایران به نتایج زیردست یافت:

پرسپولیس همدان صفر- ذوب آهن صفر

ذوب آهن 7 – پرسپولیس همدان صفر

پیکان تهران1- ذوب آهن اصفهان 1

ذوب آهن1- پیکان تهران صفر

ذوب آهن 1- سپاهان 1

- در ضربات پنالتی ذوب آهن 4 بر3 برد.


فینال ( دیدار رفت 15 تیر 82)
ذوب آهن 2- فجر سپاسی شیراز2

دیدار برگشت 19 تیر 82

فجر سپاسی 2- ذوب آهن 2

- در ضربات پنالتی ذوب آهن 8-9 برنده شد و برای اولین بارمزه قهرمانی درجام حذفی ایران را چشید.

راه صعود سپاهان: سپاهان به عنوان قهرمان دومین دوره لیگ برتر ایران به جام قهرمانان آسیا راه یافت.

ترکیب سپاهان در این فصل: کمیل سوسکو، عباس قاسمی، ارشاد یوسفی، محمدرضا مهدوی، جابا مجیری، کاخالادزه ، سعید بیات ، ادموند بزیک، محمود کریمی، ناصر فرشباف، لئون استپانیان، محرم نویدکیا، مسعود خادمی، سید محمد سید صالحی، هدایت شهریاری، سعید رمضانی، مرتضی هاشمی، آرش رمضانی، رضا حسن زاده، اصغر طالب نسب و رسول خطیبی

مربی : فرهاد کاظمی

ترکیب ذوب آهن دراین فصل: آرمناک پطروسیان، ابراهیم تقی پور، فرهاد و فرشاد بهادرانی، حمید عزیززاده، جلال امیدیان، حمید شفیعی، سپهر حیدری، وحید رضایی، گئورک استراتولا، سرگئی چرمیلوف، مهدی رجب زاده، علی طهماسبی، اردلان سرتیپی، رضا عزیزی، امیر وزیری، مجتبی حسینی، مجتبی ناظری و مصطفی صالحی نژاد